Umferð

Umferðarsvið Rannsóknarnefndar samgönguslysa (RNSA) annast rannsókn banaslysa og alvarlegra umferðarslysa. Markmið rannsókna er að finna orsakaþætti og meðverkandi orsakaþætti sem leiddu til þess að banaslys eða alvarlegt umferðarslys varð.  Tilgangur rannsóknanna er að bæta umferðaröryggi og koma í veg fyrir að samskonar slys verði aftur. Það er ekki hlutverk nefndarinnar að skipta sök eða ábyrgð. Þegar slys verður í þeim flokki sem umferðarsvið RNSA hefur til rannsóknar tilkynnir vakstöð samræmdrar neyðarsímsvörunnar nefndinni um að slys eða atvik hafi orðið. Fara starfsmenn sviðsins á vettvang eins fljótt og auðið er.

Umferðarslys er skilgreint samkvæmt lögum nr.18/2013 um rannsókn samgönguslysa, sem það tilvik þar sem a.m.k. eitt ökutæki á hreyfingu á aðild að slysi á opinberum vegi, einkavegi eða svæði sem opið er almennri umferð. Banaslys í umferð telst það umferðarslys þegar einstaklingjur lætur lífið innan 30 daga frá þeim degi er slysið varð, enda verði banamein hans að nokkru eða öllu leyti rakið til slyssins. Lögsaga rannsókna umferðarsviðs  RNSA er Ísland.

Auk rannsókna banaslysa og alvarlegra umferðarslysa getur umferðarsvið ákveðið að beina sjónum að sérstökum vandamálum í umferðinni, óháð því hvort meiðsli eru alvarleg eða hafa orðið. Sem dæmi má nefna rannsóknir á bílbeltanotkun, ölvunarakstur og slys tiltekinna vegfarendahópa. Sama gildir um umferðarmannvirki og ökutæki.  Í þessu samhengi má nefna að alvarleg umferðaratvik eru skilgreind í fyrrnefndum lögum um RNSA óháð meiðslum. Alvarleg umferðaratvik er það atvik eða kringumstæður í tengslum við umferð ökutækja sem ekki er umferðarslys en getur leitt til alvarlegs slyss á vegfarendum eða tjóni á ökutækjum, umferðarmannvirkjum og umhverfi, sé því ekki afstýrt.

Öryggisbelti hafa í áranna rás sannað gildi sitt sem einn öflugast öryggisbúnaðurinn fyrir farþega og ökumenn bifreiða. Því miður kemur það allt of oft fyrir að einstaklingur í bifreið sem lendir í umferðarslysi er ekki spenntur í öryggisbelti. Er hann þá mun útsettari fyrir alvarlegum áverkum en ef beltið er spennt. Rannsóknarnefnd umferðarslysa rannsakaði öll banaslys í umferðinni frá árinu 2000 og árið 2013 fluttust þau verkefni til Rannsóknarnefndar samgönguslysa. Við rannsókn slysanna var meðal annars skoðað hvort öryggisbelti hefði verið notað og ef ekki, hvort líkur væru á að áverkar hefðu verið minni ef beltið hefði verið spennt. Að mati RNSA eru líkur á, að af 273 látnum einstaklingum í umferðarslysum á árunum 2000 til og með 2014, væru 57 þeirra væru á lífi í dag hefðu þeir verið spenntir. 

Spenntu beltið: Skýrsla sem Rannsóknarnefnd umferðarslysa gaf út um öryggisbelti árið 2009